وانگ شو برنده جایزۀ پریتسکر 2012

نوشتۀ کلیفورد ا. پی یرسون
ترجمه س.ر.هـ

وانگ شو، معمار 48 سالۀ چینی که در کارش فصل مشترک تکنولوژیهای جدید و حساسیتهای سنتی را جستجو می کند، جایزه معماری پریتسکر 2012 را برده است. او سی و هفتمین نفری است که جایزۀ معتبر یکصد هزار دلاری بنیاد هایت را می برد ـ و اولین چینی مقیم چین است که به دریافت آن مفتخر شده است. (آی. ام. په یی، برنده سال 1983 در چین به دنیا آمده بود ولی در آمریکا زندگی و کار می کند.) وقتی در گفتگویی تلفنی از او دربارۀ برنده شدنش سؤال شد، جواب داد " خیلی غیر مترقبه است. من هنوز جوانم! ".
وانگ و همسرش، لو ونیو، شرکت خود به نام کارگاه معماری آماتور را در 1997 در هانگژو، که خیلی وقت است یکی از زیباترین شهرهای چین به شمار می رود، تأسیس کردند. به رغم رشد بی محابای سالهای اخیر، هانگژو هنوز جاذبۀ راز آمیزش خیال انگیز و جایی برای شکوفایی هنر و سنت است. ساختمانهای وانگ، در عین استفاده از عناصر و سیستمهای سازه ای معاصر، از آبشخور فرهنگ باستان آب می خورد. وانگ هنوز با کامپیوتر طراحی نمی کند و می گوید " من فقط با مداد کار می کنم".

زمانی که بسیاری از هم نسلانش در خارج تحصیل می کردند، وانگ مدارک کارشناسی و ارشد خود در معماری را از مؤسسۀ تکنولوژی نانجینگ گرفت. او برای تحقیق دربارۀ مرمت ساختمان به هانگژو رفت و ده سالی را با صنعتگران محلی کار کرد. بیشتر کارهای اولیه اش مستلزم مرمت سازه های قدیمی بود که باعث سفارشات بعدی ساختمانهای جدید به او شد.
وانگ می گوید در فرایند طراحیش زمینه خیلی مهم است. می گوید " نقطه شروع کار من همیشه جایگاه ] سایت [ است. باید زندگی، مردم، و آب و هوا را بشناسم". او اولین کار بزرگش، یعنی کتابخانۀ دانشکدۀ ونژنگ در دانشگاه سوژو را در سال 2000 تمام کرد. وانگ در دو سالانۀ ونیز شرکت کرد و نمایشگاههایی در هنگ کنگ، بروکسل، برلین، و پاریس برگذار کرد، ولی همه کارهایش در چین است. کارهای خاتمه یافتۀ او، از جمله، عبارتند از: موزۀ هنر معاصر نینگبو (2005)، خانۀ سرامیکی در جینهوا (2006)، مرحله اول (2004) و مرحله دوم (2007) پردیس خیانگشان در فرهنگستان هنر چین، آپارتمانهای دارای حیاط در ارتفاع هانگژو (2007)، و موزۀ تاریخ نینگبو (2008) . از سال 2000، وانگ رئیس بخش معماری فرهنگستان هنر هانگژو بوده است.
وقتی از مارتا تورن، مدیر اجرایی جایزۀ پریتسکر، سؤال شد که چرا لو، همکار وانگ، در جایزۀ امسال مشارکت ندارد، این طور توضیح داد که " هیئت داوران همۀ جوانب کار هنرمندانی را که نامزد دریافت جایزه می شوند به دقت ارزیابی می کنند. وقتی یک کار گروهی مطرح باشد (همان طوری که کار معماری غالباً این طور است) ارزیابی به مراتب چالشی تر می شود. در مورد برندۀ امسال، هیئت داوران به فعالیتهای او در ساخت و ساز، تدریس، نظریه، و غیره نگاه کرد و فهمید که کار او نسبت به دیگران فوق العاده و شایستۀ دریافت جایزه است".
داوران پرتیسکر امسال عبارت بودند از: لرد پالومبو (رئیس)، ریئس دیوان عالی آمریکا استفن برایر، یونگ هو چانگ، زاها حدید، گلن مرکات، یوهانی پالاسما، کارن استاین، و آلخاندرو آراونا. وانگ طی مراسمی رسمی در 25 مه در پکن مورد تجلیل قرار خواهد گرفت.