نگاهی به طرح پمپ‌بنزین شرکت Petrofina در Houtenهلند

یک ترکیب بی نظیر از فلز

در اغلب شهرهای کنونی، فضاهایی وجود دارند که با وجود آن‌که بخشی از زندگی روزمره مردم محسوب می‌شوند، اما به سبب نوع عملکرد خود، گاه تبدیل به مکان‌هایی حاشیه‌ای می‌شوند. جایگاه‌های سوخت‌گیری یا همان پمپ بنزین‌ها، از جمله مکان‌هایی هستند که می‌توان عنوان معماری‌های فراموش‌شده را بر آنها نهاد. با توجه به این‌ امر، می‌توان با در نظر گرفتن ملاحظات فنی و زیست‌محیطی، معماری‌هایی قابل توجه در این زمینه به وجود آورد.

شرکت معماری Samyn and partners، در چارچوب برنامه‌های جدید تحقیق و توسعه شرکت نفتی Petrofina با عنوان Fina 2010، طراحی انواع جدیدی از جایگاه‌¬های سوخت‌گیری و سرویس این شرکت را بر عهده گرفته است. یکی از این طرح‌ها، جایگاه سوخت و سرویس Houten است که این شرکت در Houten هلند در بین سال¬های 1998ـ 1999 طراحی و اجرا کرده است. این جایگاه با مساحت 1200 مترمربع از جمله طرح‌های در خور توجه و قابل تامل در این زمینه است.

طراحان در این طرح با به کارگیری یک معماری کارآمد با سازه‌ای چشم‌نواز از فلز و شیشه، که به بهترین شیوه با شریان‌های شهر ترکیب شده است، سعی در افزایش رضایت مراجعان از حضور در فضای جایگاه را داشتند.

سایبان (Canopy) بالای پمپ¬‌های بنزین به عنوان یک عنصر مهم و ساختاری در چنین جایگاه‌هایی مطرح است که اغلب به صورت یک صفحه تخت با ردیفی ساده از ستون¬‌ها در زیر آن طراحی می‌شود. در این جایگاه، سایبان (به ابعاد 32 در 42 متر) با کمی شیب به نشانه ایجاد حس دعوت‌کنند‌گی بر روی ستون‌های باریکی قرار گرفته و این ستون‌های مورب باریک، همانند اتصال شاخه‌های درخت به تنه، بر روی چهار لوله فلزی سوار شده‌اند.

از جمله موارد دیگری که در طراحی چنین مکان‌هایی بایستی به آن توجه شود، در نظر گرفتن جهت وزش باد و مقابله با آن می‌باشد. چراکه چنین مکان‌هایی به دلیل محصور نبودن و همچنین گاه به لحاظ موقعیت قرارگیری، اغلب در معرض وزش باد قرار می‌گیرند، به ویژه حضور سایبان با ایجاد یک خرد محیط (micro-environment) ناخوشایند، قدرت باد را تشدید می‌¬کند. طراحان این پروژه، برای مقابله با این مشکل، دیوارهای خمیده پیوسته‌ای به‌صورت پوسته‌های مشبک فلزی طراحی کرده‌اند که این سطوح در جهت مسیرهای سیرکولاسیون ورودی و خروجی به جایگاه، قرار گرفته و جلوه خاصی به آن بخشیده‌اند.

این سطوح توری‌مانند، براساس محاسبات کامپیوتری طراحی شده‌¬اند تا جریان‌های ناملایم هوای عبوری به داخل مجموعه را به کمترین مقدار ممکن برسانند. مشبک بودن این سطوح علاوه بر این موارد، سبب خوانایی و ارتباط بصری داخل و خارج مجموعه نیز می‌شود. نورپردازی این سطوح مشبک خمیده که توسط نئون‌های آبی‌رنگ (به عنوان رنگ اصلی شرکت) تامین می‌شود، شب‌هنگام جلوه خاصی به مجموعه می‌بخشد.