پاتوق ها ؛ خانه های بدون نام

در تصویرهای خیالی اکثر ما خانه بنایی منفرد در یک فضای گسترده است همان کلبه که برای همه ماانسانها تصویر عام نخستین خانه است و اگر از ما بخواهند خانه خیالی خود را ترسیم کنیم ، آنرا در بستر پاک و بکر طبیعت و یگانه و متمرکز به تصویر میکشیم . همانگونه که در نقاشی ساده بچه ها دیده می شود . تصویری از ساده ترین ، بی آلایش ترین و امن و در مفهوم کلمه یک پناهگاه است . روشنایی این کلبه در تاریکی شب نشانه انتظار ، حضور انسانی و تنهایی است . اما امروزه دیگر خانه ها آن مفهوم دیرینه را ازدست داده اند و صرفاً نقش یک استراحتگاه شبانه را ایفامی کنند. پاتوق ها در واقع حد فاصل میان خانه های شخصی و محل کارند , زمانیکه نه طالب سکوت خانه ای و و نه ازدحام اجتماع بیرون؛  فضایی که بتوانی فردیتت را با دیگرانی چون خودت به اشتراک بگذاری یک اشتراک پنهانی.

چه مکان هایی می توانند پاتوق باشند؟

تجربه های شخصی نشان می دهند که پاتوق ها اکثراً کافی شاپ ها  و یا کافی بارهایی هستنند که درجاهای دنج قرار گرفته اند و یا طراحی آنها به گونه ای بوده که توانسته اند علاوه بر این که به لحاظ شهری در نقطه ای

شاخص قرار گیرند فضاهای خاص و آرامی را نیز در خود بپرورانند اکثرا ًخیلی بزرگ نیستندچون قرارگرفتن در پرسپکتیو های دید زیاد احساس آرامش را کم می کند. فرم های منحنی و دوار و مرکز گرا بندرت می توانند فضاهایی مناسب برای پاتوق  شدن را فراهم آورند چرا که نیروهای فرم  در همه جا متعادل نیستند. 

همچنین  فضاهای شکشته و فرم های نوک تیز  احساس تعلق به مکان را کم می کنند بر عکس آنها فرم های راست گوش یا حرکت های نرم و سیال می توانند مکانی را برای ساعات طولانی جذاب نمایند.

کافی شاپ هایی که نمای آنها تماماْ شفاف است نیز مسائلی را برای پاتوق نشینها فراهم می آورند در نتیجه از آنها دوری می کنند. داشتن مبلمان راحت و قابل تحمل برای ساعات طولانی,نورملایم , موسیقی حتی  الامکان آرام و  کلاسیک همه می توانند در پاتوق شدن یک مکان  موثر باشند. آنچه  که یک پاتوق را برای مشتریان دائمی اش جذاب می کند احساس تعلق ، آرامش ، گیرایی و گاه فراموشی ست.

پاتوق ها آن سوراخ سنبه های خاطره انگیز شهرهایند که غریبه ها را به سختی در خود جای می دهند.

پاتوق ها  از گذشته تاحال:

در فیلم های وسترن صحنه های بسیاری از فیلم در پاتوق ها سپری میشدکه اکثراً کافی بارهایی بودندبسیارمردانه و جایی برای گپ زدن و یا حتی دوئل، فضاهایی که مشتری های بخصوصی دارندو زمانی که یک غریبه وارد آنهامیشدهمه کنجکاوانه درپی کشف هویت او بودند.

در فیلم های سال های 1930 به بعد( جنگ جهانی اول و دوم) نیز صحنه های بسیار زیادی از چنین مکانهایی دیده میشد که اکثراً جاهایی برای فعالیت های زیرزمینی و مخفی محسوب می شدند مثلا ْدر فیلم کازابلانکا و یا سریال ارتش سری مکان اصلی تصویر برداری یک کافه است که صاحب آن بطور پنهانی پارتیزانها یا خلابانهای متفقین را به کشورهایشان باز می گرداند. و امروزه پاتوق ها  نه تنها مکانی برای اجتماع های کوچک بلکه در اصل حاصل فردیت های بیش از پیش انسان قرن حاضرند ,انسانی که به سختی می تواند کسی را در تنهایی های خویش شریک بشمارد فارغ از درگیری های  روزمره وبدور از سکوت بی حد وحصر خانه که تیک تیک ساعت آنرا می لرزاند فضایی برای لحظات رویا گونه اش.

 خوب یا بد,این نمودی از زندگی انسان معاصر است و همه ما در زندگیمان ساعاتی را در چنین مکانهایی سپری کرده ایم؛ برای  قرارهای دوستانه و یا حتی کاری. برای تنوع و خندیدن و یا دیدن و دیده شدن!!

اگر انسان کلاسیک آرامش را در معابد می جست رواست که کافی بارها را معابدشهرهای مدرن بنامیم.