دکوراسیون

دکوراسیونِ  یک  فضا، حاصل  در کنار هم  قرار گرفتن  عناصر متعددی  است . هنگامی که  در میان  آنها رابطه ای  قابل  قبول  و مطلوب  وجود داشته  باشد، منجر به  فضایی دلپذیر، زیبا و در نهایت  راحت  و کارا می شود.

به طور کلی  می توان  گفت  در یک  فضا عناصر به  سه  دسته  عمده  تقسیم  می شوند:

1 ـ عناصری  که  بیشترین هدف  به  کارگیری آنها در محیط ، کاربردی  است . در نتیجه  نقش کلیدی  و خاصی  را در طراحی  داخلی  فضا ایفا نمی کنند. به  عنوان  مثال  هنگامی که قصد دارید برای  خانه تان  تلویزیون ، جاروبرقی ، یخچال  و لوازمی  از این  قبیل را تهیه کنید، هیچ گاه  با هدف دکوراسیونی  اقدام  به خرید آنها نمی کنید؛ بلکه ابتدا کاربرد و امکانات هر یک  را بررسی  کرده  و سپس ظاهر وسیله را با توجه به شرایط قرارگیری در محیط و دکوراسیون  آن  در نظر می گیرید. البته امروزه  تولید کنندگان و طراحان صنعتی علاوه  بر کارایی  وسیله ، به  شکل ، فرم ، رنگ  و به طور کلی جنبه های  ظاهری آن نیز دقت بسیاری دارند و محصولاتی متنوع  به لحاظ کاربرد و ظاهر تولید می کنند.

2 ـ عناصری که همزمان  کاربردی  و دکوراسیونی  هستند. اغلب  لوازم دکوراسیونی  مورد استفاده  در خانه ها در این دسته  جای  می گیرند. از آن  جمله  به  مبلمان ، پرده ، فرش ، بوفه  و غیره  می توان  اشاره  کرد. یعنی  به همان میزان  که  نحوه  کاربرد آنها مورد توجه  است ، شکل  و فرم  ظاهری ،رنگ ، طرح  و دیگر عناصر بصری  آنها نیز از اهمیت  بسزایی برخوردار است .

3 ـ عناصری که بیشتر نقش  دکوراسیونی  وتزئینی  را در فضا برعهده  دارند. در بررسی انگیزه  انتخاب هریک  از این  عناصر برای محیط مورد نظر، درخواهیم  یافت  که  اگرچه ممکن  است  نبود برخی از آنها خللی در فضا ایجاد نکند ولی  وجود آنها به طراحی داخلی  فضا بسیار کمک  می کند  و در واقع  آنها مکمل دکوراسیون دیگر لوازم محیط محسوب  می شوند. 

به  عنوان مثال  گلدان ها، ظروف  تزئینی ، شمعدان ، تزئینات مختلف در قالب  گل های خشک ، مصنوعی ، چینی ، مجسمه ها و غیره  از این  جمله اند که  البته  تابلوها نیز در این  دسته جای  می گیرند.

از آنجا که دیوارها گسترده ترین  سطوح اصلی خانه  یا هر مکان  بسته دیگری  هستند،هنگامی  که  فردی  وارد فضایی  می شود، عمده ترین سطوحی  که  در مقابل  دیدگان  او قرار می گیرند، دیوارهای  محیط هستند.

در نتیجه میزان تأثیرگذاری شان بر محیط نیز نسبت  به  سطوح  دیگر شامل کف ها و سقف ها به مراتب  بیشتر است. لذا علاوه  بر مسائل  کاربردی  و وظیفه آنها در تفکیک فضا و ایجاد استقلال ، به  نکات  دکوراسیونی و نقش  آنها در این  زمینه  نیز باید توجه  کرد.

وقتی  وارد فضایی  می شوید که  با زیباترین و مناسب ترین  لوازم  دکوراسیونی  مبله  شده ، ولی  سطوح  دیوارها خالی  است و کوچک ترین  تدبیری  برای  انتخاب دیوارکوب  ( به  صورت  عام  کلمه ) اندیشیده نشده  است ، خلائی  در آن  محیط احساس می شود که  تابلوها، یکی  از عمده ترین راهکارهای  رفع  این  خلاء هستند.

تابلوها اگرچه  اغلب  با هدف  تزئینی  مورد استفاده  قرار می گیرند ولی  در پس  ظاهر این هدف ، مسئولیت های  کاربردی  نیز در فضا برعهده  دارند. آنها جایگاه  ویژه ای  در تغییر حال  و هوای  محیط دارند  و در نتیجه  بر روح  و روان  افراد ساکن  در آن  مکان  نیز تأثیرمی گذارند. موضوع  اثر هنری ، رنگ های  به کار رفته  در آن  و حتی  قاب  انتخابی  برای تابلو از جمله  عوامل  بسیار مؤثر بر محیط هستند؛ یعنی  با نصب  چند تابلو بر روی دیوار، با وجود تمام  وقتی  که  صرف تهیه  و چیدمان  لوازم  دکوراسیونی  آن  شده است ، می توان  هماهنگی  و احساس  حاکم در محیط را برهم  ریخت و یا برعکس ، دستیابی  به  هدف  مورد نظر در آن  فضا را تسهیل  بخشید. 

صرفنظر از همه  اینها گاهی نقش های  کاربردی  عظیم تری  نیز به  تابلوها محول می شود که  از جمله  می توان "تغییر ابعاد ظاهری فضا" را نام  برد. به  عنوان  مثال  یکی از راهکارهای افزایش  ارتفاع  دیوارها به لحاظ ظاهری ، نصب  دیوارکوب های عمودی  و بلند است  که  این  کار از طریق نصب  یک  و یا چند تابلوی  بلند عمودی  در فواصلی  نزدیک  و در کنار هم  و یا چندین تابلوی  هم اندازه  در امتداد هم  و در راستای یک  خط عمودی  فرضی  از سقف  به  کف میسر می شود.

به  همین  ترتیب  با نصب  تابلویی  طویل  و افقی  و یا چندین  تابلوی  یک  اندازه  در کنار هم  می توان ، طول  دیوار را به  لحاظ بصری افزایش  داد.

انتخاب  قاب

به طور کلی  انگیزه  ایجاد قاب  در دور یک  اثر هنری ، برجسته تر کردن  و یا به  عبارت  دیگر جلوه  دادن  به  آن  است. شما می توانید این مسئله  را آزمایش  کنید. اگر مانند تصویر1 برروی  دیواری  از فضای  خانه تان  قابی  خالی  و بدون  اثر هنری  نصب  کنید. خواهید دید که به  این  ترتیب  فضای  داخلی  قاب ، اگرچه همان  دیوار است ، ولی  از دیگر فضاهای کناری اش  متمایز شده  است . پس  به  منظورایجاد جلوه ای  بیشتر برای  یک  اثر هنری ، چارچوبی  لازم  است.

البته  لازم  به  ذکر است برای  قاب  کردن  یک اثر، صرفنظر از برجسته تر کردن  آن ، انگیزه های  دیگری  نیز وجود دارد.

هنگامی  که  از تابلو به  عنوان  مکملی دکوراسیونی  برای  لوازم  دیگر محیط  یاد می شود، تنها منظور خود اثر هنری  نیست بلکه  ترکیب  آن  ( اثر هنری ) با قاب  و حتی یکی  از آن  دو می تواند این  نقش  را در محیط ایفا کند. به  عنوان  مثال  در فضایی  بادیوارهای  سبز و مبلمان  نارنجی  و زرد، به منظور حفظ هماهنگی  در محیط از طریق تکرار رنگ ها، نصب  تابلویی  با قاب  نارنجی و یا اثر هنری  با رنگ آمیزی  گرم  مانند نارنجی ، قرمز، زرد، در کنار رنگ  سبز ضروری  است . در چنین  شرایطی ، ممکن  است مقصود از نصب  تابلو و قاب  کردن  آن ، نمایش  دادن  اثرهنری  و جلوه  بخشیدن  به  آن نباشد.

پس  از آن که  اثر هنری  مورد نظر خود را با توجه  به  مشخصات  فضا انتخاب  کردید، نوبت  به  قاب  کردن  آن  می رسد. 

با توجه  به  هدف  مورد نظرتان  برای  نصب قاب ، به  هنگام  انتخاب ، پیش  از در نظر گرفتن  هماهنگی  میان  قاب  و دیگر لوازم دکوراسیونی  محیط، هماهنگی  آن  را با اثر مورد توجه  قرار دهید؛ زیرا به  جهت  نزدیکی و حضور آن  دو در یک  قالب ، تأثیر بیشتری بر روی  هم  می گذارند. حتی  اگر در شرایطی مانند نمونه ای  که  در بالا اشاره  شد، اثر هنری  چندان  مهم  نباشد  و تنها رنگ های موجود در آن  و قاب  انتخابی  نقش تعیین کننده  را دارا باشند که  در این  مورد هم رعایت  هماهنگی  باید در رأس  موارد دیگر قرار گیرد.

ـ اگر رنگ های  به  کار رفته  درون  اثر شما ملایم  و کمرنگ  است  و در محیط به رنگ های  شادتری  نیاز است ، با انتخاب  قابی به  یکی  از رنگ های  تند و گرم  هماهنگ  با محیط ، به  اثر جلوه ای  دیگر ببخشید. برعکس  برای  آثار هنری  شلوغ  با رنگ های گرم  و تند ، انتخاب  قابی  به  یکی  از رنگ های ملایم  و یا حتی  خنثی  ضروری  است  ولی اگر برای  چنین  اثر هنری ، قابی  به  رنگ  گرم  وتند انتخاب  کنید باید توازن  را از طریق  دیگر لوازم  دکوراسیونی  برقرار سازید وگرنه محیطی  خسته کننده  پدید می آید.

گاهی  اثر به  قدری  جذاب  است  که  انتخاب قابی  جالب  توجه ، نه  تنها آن  را برجسته تر نمی کند، بلکه  از جلوه اش  نیز می کاهد و با آنکه  هدف  طراح  داخلی  فضا جلب  فوری نظر بیننده  است . در این  شرایط چند راهکار وجود دارد:

الف ) قاب  و حاشیه  دور اثر را به  یک  رنگ تهیه  کنید. البته  این  رنگ  باید ملایم  و یا خنثی  باشد.

ب ) قاب  را درست  به  رنگ  دیوار برگزینید.

ج ) از قاب  کردن  اثر صرف نظر کنید. به  این ترتیب  تابلو بدون  قاب  بر دیوار آویخته می شود.

گذشته  از رنگ ، جنس ، ضخامت ، ابعاد طرح و بافت  قاب  نیز بر روی  اثر هنری  و محیط تأثیر می گذارند. لذا انتخاب  کلیه  مولفه های فوق  برای  قاب ، باید مطابق  با هدف دکوراسیونی  محیط صورت  گیرد .