استانداردهای ایستگاههای کار با رایانه

هر ایستگاه رایانه ای دست کم تشکیل شده است از یک دستگاه رایانه که عموما دارای صفحه کلید – صفحه نمایش و موس بوده و برروی میزی قرار میگیرد که کاربر پشت آن و برروی صندلی نشسته و به کار با رایانه می پردازد .

در این مقاله هر ایستگاه رایانه به 5 بخش مجزا تفکیک و سعی شده برجسته ترین خصوصیات استاندارد هر بخش بصورت خلاصه بیان شود :

 5 بخش اصلی یک ایستگاه رایانه:


1- صندلی 2- میز 3- صفحه کلید و موس 4- صفحه نمایشگر 5- شرایط عمومی محیط کار

1- صندلی :

خصوصیات صندلی کاربر یک ایستگاه رایانه أی عبارت است از :

قابلیت تنظیم ارتفاع و پشتی

پشتی و نشیمنگاه شیب دار ( آبشاری) با عرض مناسب

پایه 5 شاخه أی چرخان

عرض مناسب و نرم بودن دسته های صندلی برای حمایت کافی از آرنجها

زاویه پشتی 100 تا 110 درجه

کاربر بایستی هنگام نشستن نکات زیر را رعایت کند :

برای جلوگیری از آویزان ماندن پاها به هردلیل از جمله غیر قابل تنظیم بودن ارتفاع صندلی بایستی اززیر پایی مناسب با زاویه 30 درجه استفاده کرد .

قبل از شروع بکار بایستی ارتفاع صندلی را بگونه أی تنظیم کند که با هنگام نشستن ، زانوها بایستی اندکی بالاتر از لبه نشیمنگاه صندلی قرار گیرند در غیر اینصورت صندلی نیاز به تنظیم دارد.

درحین کار حتما به پشتی صندلی تکیه کرده و از خم شدن روی میز کار به هر دلیل اجتناب نماید .

2- میز:

خصوصیات یک میز مناسب کار با رایانه عبارت است از :

قابلیت تنظیم ارتفاع

داشتن سطحی مجزا و پایین تر از سطح میز برای قراردادن صفحه کلید و موس

وجود فضای کافی در زیر میز برای قرار دادن زانوها

سطح میز کار نبایستی صاف و صیقلی ( شیشه أی ) یا دارای رنگ بسیار روشن و براق باشد . این حالت باعث افزایش بازتاب نور و خیرگی و خستگی چشم میشود.

عرض کافی به منظور تامین فاصله 45 تا 60 سانتی متر بین چشم کاربر و صفحه نمایش

3- صفحه کلید و موس:

صفحه کلید و موس بایستی دارای این خصوصیات باشند :

به بدن کار بر نزدیک باشند .

هر دو در یک سطح و در ارتفاع هم سطح مچ دستها باشند بگونه أی که هنگام کار با آنها مچ دست به هیچ سمتی خم نشود.

درست مقابل کار بر باشند .

از سینی زیر صفحه کلید یا تکیه گاه مچ wrest rest نرم و مناسب برخوردار باشند .

زیر دستی موس بایستی به قدر کافی وسیع و نرم باشد که در هنگام کار با آن مچ دست را حمایت نماید.

شکل موس بایستی بگونه أی باشد که براحتی در بین انگشتان جا گیرد و هنگام کار با آن انگشتان دست خسته نشود.

نکته:

استفاده از صفحه کلیدهای ALTERNATIVE موجب میشود که هنگام کار با کلیدها مچ کاربر خم نشده و در وضعیت طبیعی ( مستقیم ) قرار گیرد.

کاربر بایستی هنگام کار با صفحه کلید و موس این نکات را رعایت کند:

به کلیدها محکم ضربه نزند بلکه به آرامی آنها را لمس نماید.

هنگام کار با صفحه کلید نباید مچ دست به اطراف یا بالا و پایین خم شود .

برای زدن کلیدهای ترکیبی از هر دو دست استفاده کند .

هنگام کار بازوها کاملا به دو طرف بدن چسپیده وزاویه آرنج 90 درجه باشد .

حین کار ساعدها باید کاملا به موازات هم و به موازات کف اتاق باشند ( این حالت دسترسی اپراتور را به تمام کلیدها آسان و سریع میکند )

در صورتی که صفحه کلید برای اپراتور بالاتر از حد دسترسی است لازم است انتهای عقبی آن حدود 30 درجه بالاتر قرارگیرد .

4- صفحه نمایشگر:

طرز قرار گرفتن صفحه نمایش شاخص مهمی است برای سنجش میزان خستگی بینایی و عضلانی در کاربر . بنابراین صفحه نمایش باید :

دقیقا روبروی کاربر قرار گیرد نه مایل به چپ و راست .

صفحه نمایشگر باید 5/17 درجه پایین تر از سطح چشم کاربر باشد تا دید افقی و مستقیم تامین گردد .

فاصله صفحه نمایشگر از کاربر بایستی 45 تا 60 سانتی متر باشد.

برای کاهش میزان نور با زتابیده از صفحه نمایش از فیلتر مناسب استفاده گردد .

محل قرار گرفتن گیره کاغذ ( جهت تایپیست ها) بایستی به موازات صفحه نمایشگر و در همان ارتفاع بوده و با صفحه نمایشگر فاصله أی نداشته باشد .

5- شرایط عمومی محیط کار :

به منظور کاهش بازتاب نور و خیرگی و خستگی چشم :

صفحه نمایشگر نباید پشت به پنجره یا روبه پنجره باشد در اینصورت حتما بایستی پرده های ضخیم ( به منظور جلوگیری از خیرگی ناشی از نور روز ) به پنجره آویخت .

رنگ دیوارها و کف اتاق و میز نبایستی براق و بازتاب دهنده نور باشد .

از لامپ آویخته بدون پوشش نباید استفاده کرد.

روشنایی باید بصورت غیر مستقیم تامین شود . یا از لامپ فلوئورسنت سفید و زرد تؤام

برای جلوگیری از خستگی چشم و عضلات :

هر 15 دقیقه یکبار به مدت 1 تا 2 دقیقه به نقطه دوری ( به فاصله حداقل 6 متری ) نگاه کنید . یا چشم های خود را چند بار تند به هم بزنید.

بین کار برای جلوگیری از خستگی و کوفتگی اندامها استراحتهای کوتاه کم تر از 2 دقیقه داشته باشیددر این حالت چند حرکت نرمش مختصر وراه رفتن انجام دهید .

هر دو ساعت یکبار برخی عضلات خود را ( از جمله مچ دست – گردن و پشت ) را ورزش دهید .

منبع :  www.osha/computerworkstation.com